İdrar Yolu Enfeksiyonlarının Tedavisi

İdrar yolu enfeksiyonunun önlenmesi

1. Günlük sıvı alımının arttırılması (3-4 litre). Sıvılar idrarı seyreltir ve bakterinin idrar yolu ve idrar torbasından uzaklaştırılmasını sağlar.
2. İki üç saatte bir idrara çıkılması. Tuvalet ihtiyacı ertelenmemelidir. İdrar torbasında uzun süre idrarın tutulması bakteri çoğalması için uygun ortam oluşturur.

3. İdrarı asidik hale getirerek bakteri çoğalmasını azaltmak için vitamin C içeren yiyeceklerin tüketilmesi, askorbik asit veya kızılcık suyu içilmesi önerilebilir.
4. Kabızlıktan kaçınılmalı veya hızlıca tedavi edilmelidir.
5. Kadınlar ve kızlar tuvaletlerini yaptıktan sonra önden arkaya doğru temizlenmelidirler (arkadan öne doğru değil). Bu alışkanlık makat bölgesindeki bakterilerin vajinaya ve üretraya yayılmasını engeller.
6. Cinsel ilişki öncesi ve sonrası genital bölge ve makat bölgesi temizlenmeli. Cinsel ilişki öncesi ve sonrası idrara çıkılmalı ve cinsel ilişki sonrası bir bardak su içilmeli.
7. Kadınlar hava geçişine izin veren pamuklu iç çamaşırları giymelidir. Sıkı pantolon veya naylon iç çamaşırı giymekten kaçınılmalıdır.
8. Cinsel temastan sonra kadınlarda tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonu, cinsel temastan sonra uygun bir antibiyotiğin tek bir dozu ile etkili bir şekilde önlenebilir.

İdrar yolu enfeksiyonunun tedavisi

Genel önlemler

Bol su içilmelidir. Çok hasta, yeteri kadar sıvı tüketemeyen veya kusmaya bağlı sıvı kaybı olan hastaların hastaneye yatırılarak intravenöz sıvı verilmesi gerekecektir.

Ateşi düşürmek veya ağrıyı azaltmak için ilaçlar kullanılmalıdır. Sıcak torba kullanımı ağrıyı azaltır. Mesaneyi tahriş eden kahve, alkol, sigara ve baharatlı gıdalardan kaçınılmalıdır. İdrar yolu enfeksiyonlarını önleyici tüm önlemlere uyulmalıdır.

Alt üriner sistem enfeksiyonlarının (sistit, orta şiddette enfeksiyonlar) tedavisi

Sağlıklı bir genç kadında, üç gün boyunca kısa süreli tedaviler genellikle yeterlidir. Bazı ilaçlarda, bir kürün tamamlanması için yedi gün boyunca antibiyotik verilmesi gerekli olabilir. Bazen, fosfomisin gibi tek doz antibiyotik kullanılabilir. İlk kez sistit gelişen sağlıklı yetişkin bir erkek hasta dışında, İYE gelişen erkek hastalarda enfeksiyona yatkınlık oluşturan altta yatan yapısal anormallikler nedeniyle 7-14 gün antibiyotik tedavisi verilmesi gerekebilir. Sık olarak ağızdan kullanılan antibiyotikler nitrofurantoin, trimethoprim, sefalosporinler veya fluorokinolon türevleridir.

Antibiyotik seçimi, bulunduğunuz bölgede yaygın olarak kullanılan ilaçların duyarlılığı ve direnç durumlarına göre belirlenir.

Şiddetli böbrek enfeksiyonlarının (Piyelonefrit) tedavisi

Orta ya da şiddetli akut böbrek enfeksiyonu olan hastalar, şiddetli semptomları olan hastalar veya ciddi hasta durumda olanlar hastaneye yatırılarak tedavi edilmelidirler. Tedavi öncesi, idrar ve kan kültürleri alınarak enfeksiyona neden olan bakteri ve uygun antibiyotik tedavisi belirlenir. Hastalar intravenöz sıvı tedavisi ve antibiyotik ile birkaç gün tedavi edildikten sonra ağızdan antibiyotik tedavisi ile tedavi 10-14 güne tamamlanır.  İntravenöz antibiyotiklere yanıt alınamadığında (semptomların ve ateşin devam etmesi, böbrek fonksiyonlarında bozulma) görüntüleme yapılması gerekmektedir. Tedaviye yanıtı değerlendirmek için idrar tetkiki yapılması da gereklidir.

Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisi

Tekrarlayan İYE olan hastalarda, altta yatan nedene yönelik doğru tetkiklerin yapılması önemlidir. Altta yatan nedene göre gerekli tıbbi veya cerrahi tedavi planlanır. Bu hastalar takip edilmeli, önleyici tedbirlere veya uzun süre önleyici antibiyotik tedavisine sıkı sıkıya uymaları gerekmektedir.

İYE olan bir hasta ne zaman doktora görünmelidir?

İYE geçiren tüm çocuklar bir doktor tarafından değerlendirilmelidir. İYE’si olan yetişkin hastalar ise şu durumlarda acilen doktora başvurmalıdırlar:

• İdrar miktarında azalma veya idrar çıkışının olmaması.
• Sürekli yüksek ateş, titreme, sırt ağrısı ve bulanık veya kanlı idrar.
• 2-3 günlük antibiyotik tedavisine yanıt alınamaması.
• Şiddetli kusma, şiddetli güçsüzlük veya kan basıncı düşüklüğü.
• Tek böbrek olması.
• Böbrek taşı öyküsü.